پرتقال

پرتقال

(به دری: مالته) میوه‌ای از خانواده مرکبات است. درخت آن همیشه سبز و پر برگ است و ارتفاع آن تا ۱۰ متر هم می‌رسد.

ریشه پرتقال از جنوب شرقی آسیا (هندوچین) است و یک میوه پیوندی است که در دوران باستان احتمالاً با پیوند نارنگی و دارابی پرورش داده شد. نوع ایرانی Persian Orange که ایتالیایی‌ها از قرن ۱۱ میلادی کشت آن را در جنوب اروپا رایج کردند تلخ بود و جای خود را از قرن ۱۵ میلادی به نوع شیرین تر داد که تاجران کشور پرتغال از هندوستان وارد و کشت کردند. برای همین هم در بسیاری از زبان‌های دنیا (یونانی، ترکی، ایرانی، عربی، بلغاری، گرجی و زبان جنوب ایتالیا) امروزه هنوز لغت میوه پرتقال با کشور پرتغال تشابه اسمی دارد. البته ریشه لغت انگلیسی (Orange) از نارنگ (سانسکریت) آمده و هم‌ریشه واژه نارنج (فارسی) و واژه‌های مشابه در بسیاری از زبان‌های دیگر از جمله ارمنی، اسپانیایی، و عربی است. در بعضی زبانها هم (نظیر هلندی و آلمانی) آن را سیب چینی (بواسطه مبدأ این میوه) می‌خوانند. معروف‌ترین گونه اصلاح شده پرتقال در دنیا تامسون ناول است. بیروت، پایتخت لبنان نیز یکی از معروفترین مکان‌های پرورش آن درجهان است که پرتقال بیروتی آن نیز معروف است.

پرتقال درخت کوچکی است با برگ‌های سبز و گل‌های سفید، پوست میوهٔ آن نارنجی رنگ، کمی ناصاف و میوه آن بسته به انواع مختلف شیرین و ترش، زرد رنگ یا قرمز، و سرشار از ویتامین ث است. پرتقال یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که بشر از آن استفاده می‌کرده‌است و در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کنفوسیوس از آن نام برده‌است. در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ نوع پرتقال در آمریکا کشت می‌شود. پرتقال اولیه، کوچک، تلخ و پر از هسته بوده‌است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی درشت تر و شیرین تر شده‌است معروفترین پرتقال تولید شده در ایران به پرتقال شهسوار شهره است،شهسوار یکی از شهرهای شمالی کشور است که بعد انقلاب به تنکابن تغییر نام یافته.پرتقال شهسوار ملس وآبدار است و طرفداران بسیاری دارد. پرتقال انواع مختلفی دارد که برخی از آنها عبارت هستند از خونی و ماندارین

پرتقال بخصوص در تصفیه خون و بسیاری از بیماری ها مفید است .ویتامینC یکی از عوامل مهم مهارکننده سرطان است که پرتقال منبع این ویتامین محسوب می شود.

حدود 500 سال قبل از میلاد مسیح کنفوسیوس از آن نام برده است .پرتقال اولیه ، کوچک ، تلخ و پر از هسته بوده است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی درشت تر و شیرین تر شده است. پرتقال سرشار از ویتامین های B,C دارای آهن ، کلسیم ، فسفر ، پتاسیم ، سدیم و مس است.

تا پیش از پانزده سالگی، سرطان خون بیش از هر سرطان دیگری در کودکان رواج دارد. پژوهشگران دریافته اند کودکانی که تا دو سالگی در هفته 4 تا 6 بار پرتقال(یاآب آن)را می خورند میزان ابتلای آنان به سرطان خون در چهارده سالگی تا نصف کاهش می یابد. در شیر و یا غذای آردی آن ها یک تا سه قاشق کوچک قهوه خوری آب پرتقال اضافه کنیم تا آن ها را در مقابل ویتامین c بیمه کند و از ابتلا به بیماری اسکوربیت و راشیتیسم جلوگیری کند.

انواع پرتقال

پرتقال خونی: که به دلیل دارا بودن مقادیر بسیاری آنتو سیانین برای درمان بیماری‌های قلبی بسیار مفید است.

ماندارین

بیروتی

تامسون

والنسیا

این‌ها دسته‌های اصلی پرتقال هستند اما واقعیت این است که به تعداد مناطقی که به کشت پرتقال اختصاص داده شده، گونه پرتقال وجود دارد که اغلب از نظر خواص مشابه هستند.

پرتقال را به صورت خام و پخته در شربت، مربا، بستنی و… استفاده می کنند. اسانسی از گل‌های پرتقال به نام روغن نرولی Neroli Oil گرفته می‌شود که دارای بویی بسیار مطبوع بوده و در عطر سازی از آن استفاده می‌شود؛ همچنین به دلیل خاصیت ضدعفوی کنندگی، در تهیه پمادهای ضدعفونی کننده به کار می رود.

توصیه‌هایی درباره مصرف پرتقال

آب پرتقال با مزه شیرین متمایل به ترش، سرشار از انواع ویتامین‌ها است. مخصوصاً از نظر مقدار ویتامینC بسیار غنی است؛ بنابراین توصیه می‌شود به منظور تأمین ویتامینC و ایجاد نیرو و مقاومت در مقابل انواع بیماری‌ها، در طول ۲۴ ساعت به میزان یک تا دو لیوان از آب پرتقال بنوشید. (هر ۲۸ گرم پرتقال حاوی ۱۱ کیلوکالری ارزش انرژی زایی است). آب پرتقال به علت دارابودن پروتئین و کلسیم قابل جذب و نیز قند کافی، یک ماده مغذی و مقوی محسوب می‌شود که می‌توان به منظور تقویت عمومی بدن از آن استفاده کرد. وجود کلسیم، فسفر، آهن، ویتامینA و ویتامین C در پرتقال، شرایط لازم را برای رشد و نمو استخوان‌ها و عاج سازی به منظور استحکام دندان ها فراهم می‌کند و برای تقویت و رشد اطفال و نیز تأمین موادلازم بدن، مصرف آن به زنان باردار و شیرده توصیه می‌شود. مصرف پرتقال به دلیل این که حاوی موادمعدنی کافی به ویژه پتاسیم است، منجر به افزایش حجم ادرار در طول شبانه روز می شود و از این طریق سموم بدن دفع می گردد؛ در نتیجه انسان را با نشاط می سازد. لازم به ذکر است آن عده از بیماران آسمی، رماتیسمی و پوستی که روزانه مقداری ترکیبات کورتون مصرف می کنند، برای جلوگیری از عوارض ، پیوسته باید مقداری پتاسیم مصرف کنند که البته طبیعی ترین راه، مصرف پرتقال است. در فصولی که پرتقال فراوان است، بهترین و طبیعی ترین راه مبارزه با یبوست، خوردن روزانه یک تا دو لیوان آب پرتقال است. پرتقال بهترین محرک برای افزایش اشتها است؛ به همین دلیل سعی کنید آن را قبل از غذا میل کنید نه بعد از آن.

تاریخچه پرتقال

پرتقال یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که بشر از آن استفاده می‌کرده‌ و در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کنفوسیوس از آن نام برده‌است. در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ نوع پرتقال در آمریکا کشت می‌شود. پرتقال اولیه، کوچک، تلخ و پر از هسته بوده‌است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی، درشت‌تر و شیرین‌تر شده‌است. پرتقال ابتدا از چین به هندوستان برده شد و سپس از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافت. نوع ایرانی پرتقال که ایتالیایی‌ها از قرن یازده میلادی، کشت آن را در جنوب اروپا رایج کردند تلخ بود و جای خود را از قرن ۱۵ میلادی به نوع شیرین تر داد که تاجران کشور پرتغال از هندوستان وارد و کشت کردند. برای همین هم در بسیاری از زبان‌های دنیا (یونانی، ترکی، ایرانی، عربی، بلغاری، گرجی و زبان جنوب ایتالیا) امروزه هنوز لغت میوه پرتقال با کشور پرتغال تشابه اسمی دارد. در بعضی زبانها هم مانند( هلندی و آلمانی) پرتقال را سیب چینی (به واسطه مبدا این میوه) می‌خوانند. معروف‌ترین گونه اصلاح شده پرتقال در دنیا تامسون ناول نام دارد. بیروت، پایتخت لبنان نیز یکی از معروفترین مکان‌های پرورش آن درجهان است که پرتغال بیروتی آن نیز معروف است.

This post is also available in: English Russian